Bron: Laura Hoogenraad, redpers.nl

Met je Hart zet zich in voor eenzame ouderen

Meer dan de helft van de ouderen is eenzaam. Hun sociale contact is beperkt tot tripjes naar de supermarkt, het thuiszorg-personeel of sporadisch bezoek. Soms praten ze dagen met niemand. Een groep Amsterdamse jongeren wil een uitweg bieden aan de eenzaamheid en richtte daarom de stichting Met je Hart Amsterdam op. “Kwetsbare mensen verbinden,” luidt de missie.

Mevrouw Groenewoud* (84) heeft 32 jaar in de Amsterdamse horeca gewerkt. Ze heeft al vier heupen versleten, naar eigen zeggen omdat ze in haar jongere jaren te veel op Bob Marley en Elvis Presley heeft gedanst. Maar de laatste jaren voelt ze zich eenzaam. Op een zonnige zondag in februari zit ze met meneer van Veen* (80) en mevrouw Peeters* (91) in het Amsterdamse Café Hans, omringd door allemaal “knappe jonge mensen.”

De ontmoeting in Café Hans kon plaatsvinden omdat een jaar eerder de huisgenootjes Tessa Kimmel en Sophie Sisouw de Zilwa besloten dat ze iets wilden doen voor eenzame ouderen in Amsterdam. Niet veel later kwamen ze samen met een groep vrienden, en het gebundelde enthousiasme leidde tot meerdere vergaderingen. Ze sloten zich aan bij Met je Hart, een nationaal maatschappelijk initiatief voor eenzame ouderen, die verbinding op lokaal niveau wil realiseren. De stichting was al met veel succes actief in meer dan twintig gemeentes, maar Amsterdam hoorde daar tot voor kort niet bij. Een jaar van voorbereidingen door een klein groepje vrienden maakt Met je Hart Amsterdam nu een feit.

Wij zijn elkaars medicijn tegen eenzaamheid

Drie maanden voor de officiële lancering van de stichting, in november 2018, sprak ik met Rianne Tessers over de ambities van Met je Hart Amsterdam: “Gelukkig wordt eenzaamheid steeds meer in kaart gebracht. Iedereen beseft dat de Nederlandse bevolking gemiddeld ouder is dan vroeger, maar tegelijkertijd zijn we ook erg bezig met onszelf. Het is angstaanjagend hoeveel ouderen de hele dag alleen op hun kamer zitten en niemand spreken,” zei Tessers. “Ik kan daar wel om janken, ik vind het zo erg.”

Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek is meer dan de helft van de ouderen eenzaam en zijn er meer dan een miljoen eenzame 55-plussers in Nederland. Volgens Amerikaans onderzoek, kan eenzaamheid leiden tot ernstige mentale en fysieke problemen. Het risico om de ziekte van alzheimer te krijgen wordt door ernstige eenzaamheid twee keer zo groot. “We kunnen eenzaamheid niet helemaal uitbannen, maar we kunnen het wel draagbaar maken, verzachten, verlichten,” zei Babs van Geel, oprichtster van de nationale Met Je Hart stichting, in haar Tedx presentatie. “Wij zijn elkaars medicijn tegen eenzaamheid.”

Mevrouw Groenewoud heeft voor de bijeenkomst in Café Hans een wegwerpcamera meegenomen om de gelegenheid vast te leggen. Ze is ook speciaal naar de kapper gegaan en had al dagen haar outfit klaarliggen, omdat ze ontzettend uitkeek naar de middag. Terwijl iedereen poseert voor de foto vraagt Mevrouw Groenewoud of iemand nog even haar haren kan kammen. “Nee niet omlaag lieverd, kijk omhoog, omhoog!” Na de foto verzucht meneer van Veen dat hij zijn buik had moeten inhouden.

De organisatie achter Met je Hart bestaat uit acht jonge vrijwilligers. Via buurthuizen en huisartsen komen ze in contact met eenzame ouderen. In groepjes van twee organiseren ze een kennismakingsafspraak en brengen ze een bosje tulpen mee. Later bellen ze geregeld met de ouderen, om te vragen hoe het met ze gaat en ze te herinneren aan hun bijeenkomsten. De verjaardagskaartjes mogen natuurlijk ook niet missen. De vrijwilligers doen het werk onbetaald, en voor de ouderen is alles gratis.

Later op de middag komt de bittergarnituur en begint de bingo. Terwijl vrijwilliger Ruben Bongers een blauw fiche op zijn kaartje legt, roept mevrouw Peeters vol plezier “Je hebt een blauwtje gelopen, jongen.” Mevrouw Groenewoud, die al tien jaar semiprofessionele bingo-ervaring heeft, won.

Een klein beetje aandacht was wat miste, maar het overbelaste zorgpersoneel heeft er geen tijd voor.
Tessers had al ervaring in de mantelzorg. Tijdens haar werk in een verzorgingstehuis, liep ze elke dag langs een man die stilletjes voor zich uitkeek. Theo was iemand waartegen nooit gepraat werd omdat het zorgpersoneel dacht dat hij door zijn alzheimer niet meer kon communiceren. Tessers ging elke middag even naast hem zitten en kletsen. Na een tijdje kwam er een lachje bij hem tevoorschijn en weer wat later begon hij met praten. Een klein beetje aandacht was wat miste, maar het overbelaste zorgpersoneel heeft er geen tijd voor.

“Het is zo’n kleine moeite,” zegt Tessers. “Je hoeft echt geen organisatie op te richten, al ga je maar eens langs bij de buren, een bloemetje brengen, of een keertje koffiedrinken. Er zijn ontzettend veel initiatieven waaraan mensen kunnen bijdragen.”
Mevrouw Groenewoud verlaat steunend op twee vrijwilligers het bruine café. Terwijl ze buiten even wachten op iemands vader die ze naar huis zal rijden, krijgt ze een handgeschreven uitnodiging toegestopt, met de tijd en datum van de volgende ontmoeting. Ze kijkt het groepje met vochtige ogen aan. “Bedankt voor alles hé, we hebben dit heel hard nodig.” Voordat Mevrouw Groenewoud de auto in wordt geholpen drukt ze hen nog een ding op het hart: “Jullie moeten de volgende keer wel een cadeautje verzinnen voor bingo – dat maakt het spannender.”