Bomen over eenzaamheid

Wat is zomereenzaamheid?

Babs: “Rondom de feestdagen zijn er veel initiatieven om alleenwonende en kwetsbare mensen een warm hart toe te dragen. Soms zelfs in overvloed. Het maatschappelijk bewustzijn hierover is immers groot en ach, tijdens die twee dagen willen we best ons verantwoordelijkheidsgevoel tonen. Maar gedurende de zomer gaan velen op vakantie. De straten zijn leeg. Het verenigingsleven ligt stil en sociale activiteiten worden bevroren. En dat twee lange maanden. Voor veel thuisblijvers is dit moeilijk, vooral voor ouderen met fysieke beperkingen. Zomereenzaamheid is dan langdurig en intens voelbaar.”

Herkent u dit?

Lucie: “Ja, om eerlijk te zijn wel. Ik ga bijvoorbeeld heel graag naar mijn toneellessen op dinsdag. Mijn laatste rol was als boswachter, het is zo leuk om hieraan mee te doen! Afijn, in de zomer stopt mijn toneel, dat vind ik erg jammer. Dan valt er een leegte en voel ik me eenzaam. Dit woord vind ik zo zwaarbeladen, maar daar komt het wel op neer.”

Wat zou u dan fijn vinden?

Lucie giechelt verlegen: “Ik droom ervan om naar een balletuitvoering te gaan, maar een kort gesprekje of kleine wandeling vind ik ook heel gezellig. Ieder mens heeft soms aandacht nodig.”

Hoe groot is dit maatschappelijk probleem?

Babs: “Meer dan de helft van 75-plussers voelt zich geregeld eenzaam, zeker in de zomer. Dat zijn meer dan 700.000 mensen. Als we niks veranderen, kan dit aantal in 2030 oplopen tot 1,1 miljoen. Eenzaamheid maakt ziek: het werkt depressies in de hand, verzwakt het immuunsysteem en vergroot de kans op hartziekten, beroertes en dementie. Juist omdat zomereenzaamheid om zo’n lange periode gaat, wil Met je hart met haar campagne de bewustwording hierover vergroten en laten zien hoe simpel het is om te helpen.”

Wat kunnen we doen?

Babs: “Ben je thuis tijdens de zomervakantie? Spreek gewoon een oudere aan. Op straat, in de supermarkt, overal. Maak een praatje of nodig hem of haar uit voor een kop thee. Ook wanneer je dit spannend vindt, zal je merken hoe veel dit voor ouderen betekent. En voor jezelf, want mensen op leeftijd zitten vol bijzondere levensverhalen en wijsheden. Toen ik een periode bij Loes op bezoek ging, een wijze mevrouw op leeftijd, nam ik zelfs mijn notitieboekje mee om aantekeningen te maken. Ik zag haar als mijn levenscoach.”

Heb je ook tips voor vakantiegangers?

Babs: “Juist ouderen weten door hun levenservaring te relativeren en daardoor kleine gebaren ongelofelijk te waarderen. Stuur een kaartje, bel een bekende of geliefde voor een praatje, druk een paar leuke vakantiefoto’s af: het maakt niet uit. Laat hen weten dat ze niet zijn vergeten.”

Lucie: “Oh, een kaartje is mij zoveel waard!” Ze staat op, rommelt wat op haar bureau en laat een exemplaar zien waar ‘veel liefs’ op staat. “Dit betekent dat iemand aan mij denkt,” zegt ze met een glimlach.

Wat kunnen ouderen zelf doen?

Lucie: “Kijk, vroeger vonden we alles flauwekul, ook gevoelens van eenzaamheid. Gelukkig praten we er meer over. Wij moeten zelf dus ook onze behoeften kenbaar maken, maar er niet de hele dag over zeuren. Elke dag loop ik even de gang op voor een praatje. Ik wandel zelfs met een veel jongere vrouw die zich soms eenzaam voelt. Zo blijf je een beetje onder de mensen.”
Babs vult aan: “Lucie is een positieve en actieve dame, maar ook zij ontkomt tijdens de zomer niet aan gevoelens van eenzaamheid. Dus laten we ook dan voor elkaar zorgen!”

—

Babs van Geel (49) is econoom, psycholoog en founder van stichting Met je hart. Ze verliet in 2012 het bedrijfsleven om een fotoreportage over eenzaamheid onder ouderen te maken. De leegte in het leven van de in beeld gebrachte 76-jarige Greet maakte diepe indruk en inspireerde Babs om in 2013 Met je hart in het leven te roepen.

Lucie Geene (bijna 90) werkte een groot deel van haar leven in een kindertehuis. Onder de mensen zijn vond ze heerlijk. Toen haar man werd opgenomen in een verpleeghuis, verhuisde Lucie in haar eentje naar een appartement aan de andere kant van het land. Soms voelt ze zich eenzaam, vooral tijdens de zomer. Om scherp en actief te blijven, doet ze elke dag kaartspelen en gym. Op maandag en vrijdag komt haar dochter koffiedrinken. Lucie heeft een passie voor toneel en ballet.